Witkacy – Stanisław Witkiewicz zaskakuje

Autoportret Witkacego

Stanisław Ignacy Witkiewicz – Witkacy (1885-1939): malarz, pisarz, dramaturg, filozof. Artysta wszechstronnie uzdolniony, wyprzedzał epokę i zaskakiwał wizjonerstwem katastrofizmu i dekadencji. Jego sztuka wprowadza odbiorcę w dziwaczny nastrój, często przeraża. Do najbardziej znanych dzieł Witkacego należą portrety  przedstawiające zdeformowane ludzkie twarze. Artysta wykonywał je po spożyciu środków psychoaktywnych. Mężczyzna nie ukrywał tego, wręcz przeciwnie, na każdym z portretów  umieszczał  skład chemiczny zażywanych wówczas specyfików. Czy bez nich byłby równie dobrym artystą? A może każdy przeciętny człowiek po ich spożyciu posiadłby dar wirtuoza?

Portret Neny Stachurskiej (1930)

 Co zażywał Witkacy?

Na portretach zauważyć można takie skróty jak Eu – eukodal, Et – eter, Co – kokaina. Obrazy namalowane po zażyciu tych środków artysta tworzył tylko dla przyjaciół. Witkacy używał narkotyków w porozumieniu z lekarzami, żadne z substancji nie były przyjmowane w sposób ciągły. Stanisław nie był więc uzależnionym narkomanem, a środki psychoaktywne traktował jako  pomoc w rozbujaniu wyobraźni i twórczej weny. Na obrazach Witkacy umieszczała również inne skróty takie jak: Cof. (kawa), herb. (herbata), pyfko (piwo). Dzieła tworzone na trzeźwo artysta uważał za najmniej wartościowe i wyceniał  najtaniej. Prócz nazw używek na portretach widniały inne szyfry: p.p.c. (prawie po ciemku), FBZ (fajka bez zaciągania się). Zapis: NP – informował ile dni artysta nie palił, zaś NΠ – ile dni nie pił. Niesamowite, że tak z pozoru trywialne czynniki miały wpływ na finalny efekt dzieł.

Samobójstwo Witkacego…

Wybuchła II Wojna Światowa, Witkiewicz poczuł lęk. Katastrofizm, który towarzyszył jego myślom przez całe życie, miał się spełnić. Artysta bał się totalitaryzmu niszczącego indywidualizm, możliwość wyrażania siebie, tworzenia sztuki i kultury. Gdy 17 września 1939 do Polski wkroczyła Armia Radziecka, Witkacy przestał postrzegać sens życia. Samobójstwo miał popełnić wraz z Czesławą Oknińską-Korzeniowską. Udali się do lasu, Czesława zażyła luminal i cybalginę, zaś Witkacy  za pomocą efedryny pobudził krążenie krwi po to by następnie podciąć tętnicę. Kobieta została odratowana, Witkacy zmarł…

Stanisław Ignacy Witkiewicz to jedna z barwniejszych postaci polskiego XX-lecia międzywojennego. Chcesz dowiedzieć się więcej? Kliknij tutaj.